Công dụng của tam thất bắc trong y học cổ truyền

(Tài trợ: https://baophuc.vn ) -

TAM THẤT BẮC VÀ CÔNG DỤNG TRONG YHCT
​

Trong y học cổ truyền, tam thất (chủ yếu là Tam thất bắc - Panax notoginseng) là một vị thuốc quý được sử dụng rộng rãi với nhiều công dụng đặc biệt, chủ yếu liên quan đến huyết và khí huyết trong cơ thể. Theo các lý luận của y học cổ truyền, tam thất có những đặc tính và công dụng chính sau:

• Tính vị và Quy kinh: Tam thất được mô tả là có vị ngọt, hơi đắng, tính ấm (ôn). Vị thuốc này quy vào kinh Can (Gan) và Vị (Dạ dày).
• Công dụng chính: Hai công dụng nổi bật nhất của tam thất trong y học cổ truyền là:
  • Chỉ huyết (Cầm máu): Tam thất có khả năng làm ngừng chảy máu trong nhiều trường hợp xuất huyết khác nhau. Đây là công dụng được ghi nhận và ứng dụng rộng rãi nhất.
  • Tán ứ (Phá huyết ứ): Vị thuốc này giúp làm tan máu bầm, tiêu các khối tụ máu, lưu thông khí huyết bị đình trệ.

Từ hai công dụng cốt lõi này, tam thất được ứng dụng để điều trị nhiều chứng bệnh:

​

• Các trường hợp xuất huyết: Tam thất được dùng để chữa trị các loại chảy máu cả bên trong và bên ngoài cơ thể như:
  • Xuất huyết tiêu hóa (nôn ra máu, đi ngoài ra máu).
  • Chảy máu cam.
  • Ho ra máu.
  • Xuất huyết dưới da (bầm tím do va đập, té ngã).
  • Băng huyết, rong kinh (chảy máu kinh nguyệt quá nhiều hoặc kéo dài).
  • Chảy máu sau sinh (sản dịch ra không hết).
• Các chứng do huyết ứ: Tam thất giúp giải quyết các vấn đề gây ra bởi tình trạng máu tụ, khí huyết đình trệ như:
  • Đau nhức do chấn thương, bầm tím, sưng tấy do ngã, va đập (trật đả tổn thương).
  • Các khối u, sưng tấy (ung thũng) theo quan niệm đông y.
  • Đau bụng kinh, bế kinh do huyết ứ.
  • Các trường hợp bế sản dịch sau sinh.
  • Hỗ trợ xử lý các khối tích trong bụng (trưng hà).
• Bổ huyết và phục hồi sức khỏe: Khi tam thất được chế biến (sao chín), công năng của nó chuyển sang hướng bồi bổ. Tam thất chín được dùng để:
  • Bồi bổ cơ thể suy nhược, đặc biệt là người mới ốm dậy hoặc phụ nữ sau sinh cần phục hồi sức khỏe và lượng máu mất đi (sinh huyết, chữa chóng mặt sau sinh do thiếu máu).
  • Cải thiện tình trạng thiếu máu, xanh xao, chóng mặt, mệt mỏi do khí huyết hư nhược.

Cách dùng truyền thống:

Trong y học cổ truyền, tam thất thường được sử dụng dưới dạng rễ củ. Tùy thuộc vào mục đích điều trị, tam thất có thể dùng sống hoặc chín:

• Dùng sống (sống dùng tán ứ chỉ huyết, tiêu thũng định thống): Thường được dùng để cầm máu, giảm sưng, tiêu ứ huyết trong các trường hợp cấp tính như chấn thương, xuất huyết. Có thể tán bột uống trực tiếp hoặc đắp ngoài da.
• Dùng chín (chín dùng bồi bổ): Thường được dùng để bồi bổ khí huyết, phục hồi sức khỏe sau mất máu hoặc suy nhược. Có thể hầm với các loại thịt (gà), sắc nước uống hoặc tán bột pha nước ấm uống.

Tam thất là một vị thuốc quan trọng trong nhiều bài thuốc cổ phương. Tuy nhiên, việc sử dụng cần đúng chỉ định và liều lượng bởi các thầy thuốc y học cổ truyền để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh các tác dụng không mong muốn.
Để tìm hiểu thêm về củ tam thất bắc cũng như vị thuốc tam thất bắc mời các bạn tham khảo tại: https://thaomocxanh.com.vn/cu-tam-that-tuoi-hoac-kho-id30.html

Cảm ơn các bạn đã quan tâm!​